Fed Faiz Politikası Analizi: Taylor Kuralı ve Piyasa Beklentileri
ABD Merkez Bankası Fed’in para politikası kararları, küresel ekonomiyi ve finansal piyasaları derinden etkiliyor. Bu yazımızda, Fed’in faiz oranı kararlarını şekillendiren Taylor kuralını ele alıyor ve bu kuralın güncel ekonomik veriler ışığında nasıl potansiyel faiz indirimlerine işaret ettiğini inceliyoruz. Enflasyon, işsizlik oranları ve Federal fon oranı (FFR) arasındaki karmaşık ilişkiyi mümkün olduğunca basit bir şekilde anlatmaya çalışacağım. Eylül 2024 FOMC toplantısı yaklaşırken, piyasaların beklediği faiz indirimleri ve bunların Türkiye dahil gelişmekte olan ekonomilere olası yansımalarını değerlendiriyoruz. Gelin, Taylor kuralının işaret ettiği olası senaryoları ve bunların piyasalara etkisini birlikte inceleyelim.
NOT: Aşağıdaki grafik bana aittir. Python yazılım dili ile verileri manual olarak girerek hazırladım. İsteyen olursa kaynak kodu paylaşabilirim 🫡
FED Faiz Kararı – Grafik ne gösteriyor?
Yukarıdaki tablo, Taylor kuralına (1993) dayalı Federal fon oranı (FFR) senaryolarını göstermektedir. Bu kural, enflasyon ve çıktı açıklarına yanıt veren geleneksel bir para politikası reaksiyon fonksiyonudur ve işsizlik açığı Okun yasası aracılığıyla bir aracı görevi görmektedir. Grafikte analiz edilen ABD enflasyon ve işsizlik oranları sırasıyla %1,5 ile %3,5 ve %3,5 ile %5,5 arasında değişmekte olup, mavi ve kırmızı tonları olası oran ayarlamalarını göstermektedir.
Veriler Ne Anlama Geliyor?
Federal Rezerv’in (Fed) fiyat istikrarı ve maksimum istihdam şeklindeki ikili görevi göz önüne alındığında, Taylor kuralı, değişen ekonomik koşullar altında önümüzdeki aylarda ve yıllarda olası Fed kararlarını gerekçelendirmek için değerli bir çerçeve sunmaktadır. Son Kişisel Tüketim Harcamaları (PCE) enflasyon oranının %2,5-2,6 ve işsizlik oranının %4,2 olduğu düşünüldüğünde, Taylor kuralı %5,0-5,1’lik bir FFR önermektedir. Bu da bir veya iki 25 baz puanlık indirime ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Bu durum, 17-18 Eylül’deki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında beklenen 25 baz puanlık faiz indirimi ile uyumludur. Bu indirimle FFR’nin %5,25-5,5’ten %5,0-5,25’e düşürülmesi ve 2024’ün dördüncü çeyreğinde ek indirimler yapılması beklenmektedir.
Enflasyon 0,5 yüzde puan düşerse, Taylor kuralı %4,2’lik bir FFR’ye işaret etmektedir. İşsizlik oranı 0,5 yüzde puan artarsa, kural %4,5-4,6’lık bir FFR hedefini göstermektedir. Enflasyon düşer ve işsizlik bu oranlarda artarsa, kural %3,7-3,9’luk bir FFR önermektedir. Bu senaryolar, ekonomik verilerdeki değişikliklere bağlı olarak Fed’in olası yollarını vurgulamakta ve modelin politika tepkilerini öngörmedeki faydasını pekiştirmektedir.
Gerçek Hayatta Ne İşimize Yarar?
- Grafiğin amacı: Grafik, ABD’deki enflasyon ve işsizlik oranlarındaki değişikliklere bağlı olarak faiz oranları (Federal fon oranı veya FFR olarak adlandırılır) için farklı senaryoları göstermektedir.
- Taylor kuralının basit açıklaması: Bu, Federal Rezerv’in (ABD merkez bankası) enflasyon ve istihdamda neler olduğuna bağlı olarak faiz oranlarını nasıl belirleyeceğine karar vermesine yardımcı olan bir kılavuzdur.
- Mevcut durum:
- Son enflasyon yaklaşık %2,5-2,6
- Mevcut işsizlik oranı %4,2
- Bu rakamlara dayanarak, grafik faiz oranlarının şu anda olduğundan biraz daha düşük olması gerektiğini önermektedir
- Beklenen değişiklikler:
- Federal Rezerv’in bir sonraki toplantısında faiz oranlarını biraz düşürmesi bekleniyor
- 2024’ün ilerleyen dönemlerinde daha fazla faiz indirimi bekleniyor
- Farklı senaryolar:
- Enflasyon biraz düşerse, faiz oranlarının daha düşük olması gerekebilir
- İşsizlik biraz artarsa, faiz oranlarının daha düşük olması gerekebilir
- Hem enflasyon düşer hem de işsizlik artarsa, faiz oranlarının çok daha düşük olması gerekebilir
- Bu neden önemli:
- Federal Rezerv, fiyatları istikrarlı tutmak ve istihdamı yüksek tutmak için bu gibi araçları kullanır
- Faiz oranlarındaki değişiklikler, ipotekler, tasarruf hesapları ve genel ekonomik büyüme dahil olmak üzere ekonominin birçok yönünü etkileyebilir
- Belirsizlik: Grafik, ekonominin geleceği belirsiz olduğu ve Federal Rezerv’in farklı durumlara yanıt vermeye hazır olması gerektiği için birçok olası senaryo göstermektedir.
Özetle, bu grafik Federal Rezerv’in enflasyon ve işsizlikle ilgili neler olduğuna bağlı olarak faiz oranlarını nasıl değiştirebileceğini anlamak için bir araçtır.
Dolar bazlı yatırımlar için fırsatlarla dolu bir dönem bekliyor diye düşünüyorum 🫡